Wat is fantasie?
De fantasie van kinderen zorgt ervoor dat ze allerlei gebeurtenissen kunnen verwerken. Fantasie is het best te omschrijven als de kunst om dingen te verzinnen, net zoals de voorbeelden die we hierboven gaven. Vrij spelen, zonder veel begeleiding, helpt kinderen om hun fantasie te ontwikkelen.
Levendige fantasie van kinderen
Hebben je kinderen een levendige fantasie? Dan zul je merken dat je kinderen veel inlevingsvermogen hebben en makkelijk nieuwe verhalen bedenken. Kinderen met een levendige fantasie kunnen zich makkelijk inleven in situaties of in andere personen. Dit helpt kinderen bij het begrijpen van de verschillende situaties die ze tegenkomen in het dagelijkse leven. Ze ontwikkelen de vaardigheid om te reageren op deze situaties en hoe ze hun emoties hiervoor kunnen inzetten.
Fantasie van kinderen op verschillende leeftijden
Kinderen ontwikkelen hun fantasie op allerlei verschillende manieren. Hierdoor verandert de fantasie van kinderen gedurende de levensjaren. De fantasie van een jong kind uit zich vaker in het bedenken en creëren van nieuwe werelden, terwijl de fantasie van kinderen die wat ouder zijn zich wat praktischer inzet om problemen op te lossen. We zetten hieronder de verschillen op een rijtje.
1 jaar
De fantasie van kinderen van 1 jaar kenmerkt zich vooral door het ‘doen-alsof’. Ze doen graag iemand na: stofzuigen, koffie drinken, koken. Kinderen van 1 jaar oud begrijpen dat ze dingen kunnen bedenken, maar uiten dit voornamelijk in het nabootsen van gedrag van anderen.
1,5 jaar
De fantasie van kinderen van 1,5 jaar begint zich steeds meer te vormen. Je kind zal dingen verzinnen die misschien niet realistisch zijn. Dit kan ervoor zorgen dat ze in hun hoofd hele werelden gaan creëren. Vanaf 2,5 jaar oud kunnen ze dat ook steeds beter onder woorden brengen.
3 tot 6 jaar
Bij peuters tussen 3 en 6 jaar oud begint er wat verwarring te ontstaan tussen wat echt en verzonnen is. Dit noemen we ook wel ‘het magische denken’. Een goed voorbeeld hiervan zijn monsters onder het bed. Dit kan voor kinderen zo realistisch lijken dat ze er bang van worden.
6 jaar en ouder
Vanaf 6 jaar weet je kind steeds beter wat fantasie is en wat realiteit. Kinderen zullen hun fantasie steeds meer inzetten voor creatieve ideeën en oplossingen.
Waarom is fantasie van kinderen belangrijk?
De fantasie van kinderen is natuurlijk ontzettend leuk. Het zorgt ervoor dat ze kunnen spelen en de wereld ontdekken. Fantaseren helpt ze ook bij het omgaan met verschillende emoties. Ze oefenen er bovendien allerlei vaardigheden mee, bijvoorbeeld door schooltje of winkeltje te spelen. Daarnaast zorgt fantaseren ervoor dat ze ervaringen kunnen verwerken en een plekje geven.
Het magische denken van een peuter
Het magische denken van peuters is de fase waarin ze moeite krijgen met onderscheid maken tussen realiteit en fantasie. Deze ontwikkeling zorgt ervoor dat je peuter fantasiespel kan ontwikkelen. Hierdoor leert je kind kind zich spelenderwijs in te leven in anderen.
Hoe stimuleert u de fantasie van kinderen?
Als ouder kan het leuk zijn om de fantasie van je kinderen te stimuleren. We zetten een aantal tips op een rijtje:
Fantasie tekenen
Laat je kind vrij tekenen. Door fantasie in te zetten om te tekenen leert je kind om te visualiseren en creativiteit te uiten. Tekenen van de fantasie helpt je kind om het plaatje in zijn of haar hoofd weer te geven. Vraag je kind daarna om te vertellen wat de tekening betekent. Zo leert je kind om zijn of haar fantasie onder woorden te brengen.
Voorlezen
Het voorlezen van een verhaaltje is niet alleen belangrijk voor de ontwikkeling van de taal, het stimuleert ook de fantasie van je kinderen. Je kind leert zich inleven in verschillende personages en creëert plaatjes in zijn of haar hoofd. Je kunt er ook eens een prentenboek bij pakken en samen met je kind zelf een verhaal verzinnen. Hiermee stimuleer je je kind om met woorden zelf een verhaal te maken.
Meedoen
Als ouder kun je gezellig meedoen in de fantasiewereld van je kind. Speelt je kind winkeltje, dan kun je de klant spelen. Laat je kind hierin het voortouw nemen, zodat je kind leert om leiding te nemen en de eigen fantasie te gebruiken. Dit geeft je kind een gevoel van zelfvertrouwen.
Muziek
Muziek focust zich op een apart deel van het brein. Dit vraagt dus om een andere manier van fantaseren. De fantasie van kinderen is te stimuleren door muziek te maken of te luisteren. Het stimuleert de creativiteit, de sociale vaardigheden en de taalontwikkeling.
Open einde speelgoed
Open einde speelgoed prikkelt de fantasie van kinderen doordat het speelgoed op verschillende manieren gebruikt kan worden. De functie ligt niet vast, waardoor je kind er op verschillende manieren mee kan spelen. Een houten auto kan zowel een politieauto als een vrachtwagen zijn, afhankelijk van de fantasie van je kinderen.
Niks doen
Het klinkt misschien vreemd, maar vaak hoef je als ouder niks te doen om de fantasie van kinderen te stimuleren. Het belangrijkste is dat je kind de vrijheid krijgt om op ontdekking uit te gaan en vrij te spelen. Verveelt je kind zich? Dan is dat een goede oefening om zelf iets te verzinnen en creativiteit in te zetten.
Kan een kind te veel fantasie hebben?
De levendige fantasie van kinderen kan ervoor zorgen dat ze angsten ontwikkelen. Hierdoor zou je kunnen spreken van ‘te veel fantasie’. Dit kan lastig zijn in het dagelijks leven. Probeer te praten over de fantasie van je kinderen. Door samen onderscheid te maken tussen de realiteit en fantasie, help je je kind om te ontdekken wat echt en verzonnen is.
Heeft u vragen over de fantasie van uw kinderen?
Stuur ons gerust een e-mail. Onze pedagogisch medewerkers helpen je graag volgens de christelijke normen en waarden met de ontwikkeling van je kind.